ශ්‍රී ලංකාව මේ වන වට මුහුණ දී ඇති අර්බුදකාරී තත්ත්වය පිළිබඳව සිංගප්පූරුවේ පුවත් සේවයක් වන straitstimes.com පුවත් සේවය වාර්තාවක් පළකර තිබේ.
එම වාර්තාවට ඔවුන් Sri Lanka repays debtors as citizens go hungry (ජනතාව බඩගින්නේ, ශ්‍රී ලංකාව ණය ගෙවයි) යනුවෙන් මාතෘකාව යොදා තිබේ.
ලිපියේ උපුටා ගැනීම
උග්‍ර ආහාර හිඟය සහ ඉහළ උද්ධමනය හේතුවෙන් අද ශ්‍රී ලංකාව පුරා සුපිරි වෙළඳසැල් රාක්ක හිස් වන අතර ආපනශාලාවලට සම්පූර්ණ ආහාර සැපයීමට නොහැකි වී තිබේ.
කොළඹ සංචාරක ඒජන්තවරයෙක් ලෙස කටයුතු කරන බන්දුක කරුණාරත්න ගේ පවුල ඇතුළුව ඇතැම් පවුල්වල අය දිනකට වේල් දෙකක් පමණ ආහාර ගනියි.
පසුගිය නොවැම්බරයේ වෙරළ නිවාඩුවකට ඉන්දියානු ඇමරිකානු පවුලකට මග පෙන්වමින් කරුණාරත්න මහතාට වසර දෙකකින් පසුව සංචාරක ක්ෂේත්‍රයෙන් ආදායමක් ලැබී තිබේ. “COVID-19 වසංගතය අතරතුර විදේශ සංචාරකයින් අතුරුදහන් වූ අතර මගේ ඩොලර් ද එසේ විය,” යැයි ඔහු සඳහන් කර තිබේ.
වසංගතය මධ්‍යය‍ෙ ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරක ආදායම හැකිළී ගිය හෙයින්, 2019 දී ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ බලයට පත් වූ දා සිට ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ සංචිත අඩුවෙමින් පවතියි. ඔහු බලයට පත්වන විට තිබූ ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 7.5 ක විදේශ විනිමය සංචිතය පසුගිය දෙසැම්බර වන විට ඇව ඇමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන බිලියන 3.1 දක්වා පහත බැස තිබේ.
ශ්‍රී ලාංකිකයන් උග්‍ර ආහාර හිඟයකට සහ සියයට 14 ක උද්ධමනයකට මුහුණ දී සිටින හෙයින්, සාගින්නෙන් පෙළෙන ජනතාවට ආහාර සැපයීමට වඩා විදේශ ණය බැඳීම්වලට රජය ප්‍රමුඛත්වය දිය යුතුද යන්න පිළිබඳ විවාදයක් ඇවිලෙමින් තිබේ.
මේ වසරේදී ශ්‍රී ලංකාවට ඩොලර් බිලියන 7කට ආසන්න විදේශ ණය ගෙවීමට තිබේ. “චීනය, ජපානය සහ ඉන්දියාව යන රටවලින් අපි විශාල ලෙස ලබාගෙන තිබෙනවා ” ජනාධිපතිවරයාගේ බාල සොහොයුරා වන අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා පැවසීය.
ශ්‍රී ලංකාවට ජාත්‍යන්තර වෙළඳපොලේ දැරිය හැකි මිලකට ණය ගැනීම දිගටම කරගෙන යාමට නම් සියලුම ණය ආපසු ගෙවීමෙන් සිය අඩු ගෝලීය ණය ශ්‍රේණිගත කිරීම ඉහළ නංවාගත යුතු වෙයි.
එහෙත් විශේෂඥයින් සහ විරුද්ධ පක්ෂ විශ්වාස කරන්නේ රජය විදුලිය සඳහා, සහල්, කිරි සහ බොරතෙල් වැනි අත්‍යාවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය ආනයනය කරමින් ජනතා අරගල ලිහිල් කිරීම කෙරෙහි තම සීමිත විදේශ විනිමය යොදාගැනීම පිළිබඳව අවධානය යොමු කළ යුතු බවයි.
අත්‍යාවශ්‍ය සැපයුම් බොහෝ අන්තර් සම්බන්ධිත හේතු නිසා සිඳී ගොස් ඇත.
ශ්‍රී ලංකාව ලොව ප්‍රථම පූර්ණ කාබනික ගොවිතැන් කරන රට ලෙස නම් කිරීම සඳහා ජනාධිපති රාජපක්ෂ විසින් පසුගිය වසරේ සිදු කළ අනවබෝධයෙන් එක රැයකින් රසායනික පොහොර තහනම් කිරීම දේශීය ආර්ථික විද්යා ඥයන් විසින් හඳුන්වනු ලබන්නේ “මිනිසා විසින් සාදන ලද කෘෂිකාර්මික අර්බුදයක්”. ලෙසය. එළවළු සහ සහල් අස්වැන්න අඩු මට්ටමක පවතින අතර ඒ ඒතුවෙන් මිල අධික ලෙස ඉහළ ගොස් තිබේ.
හිඟය පියවා ගැනීම සඳහා, රජයට වැඩි වැඩියෙන් ආහාර ආනයනය කිරීමට සිදු වී ඇති අතර, එය ණය, යටිතල පහසුකම් සඳහා වන අධික වියදම් සහ ජනතාවාදී බදු කප්පාදු හේතුවෙන් වැඩි වැඩියෙන් දරාගත නොහැකි ය.
ආහාර උද්ධමනය දෙසැම්බර් මාසයේදී වාර්තාගත සියයට 21.5ක් වාර්තා කළ අතර එය නොවැම්බර් මාසයේදී සියයට 16.9ක් සහ වසරකට පෙර සියයට 7.5ක් විය.
ලෝක බැංකු ඇස්තමේන්තු වලට අනුව, Covid-19 වසංගතයෙන් පසු ශ්‍රී ලාංකිකයන් 500,000ක් දරිද්‍රතා රේඛාවෙන් පහළට වැටී ඇති අතර එය “වසර පහක ප්‍රගතියට සමානව දැවැන්ත පසුබෑමකි”.
විදේශ ණය ගෙවීම සඳහා සීමිත විදේශ මුදල් භාවිතා කිරීම හෝ කිරි, ඉන්ධන සහ ඖෂධ වැනි ප්‍ර්‍ධාන ආහාර ද්‍රව්‍ය ආනයනය කිරීමෙන් පුරවැසියන්ට උපකාර කිරීම යන භයානක තේරීමට මුහුණ දී සිටින ශ්‍රී ලංකා රජය පළමුවැන්න තෝරාගෙන ඇත.
මුදල් අමාත්‍ය බැසිල් රාජපක්ෂ ෆිනෑන්ෂල් ටයිම්ස් පුවත්පතට පැවසුවේ ශ්‍රී ලංකාව පැහැර හැරීමක් වළක්වා ගැනීම සඳහා “සියලු විකල්ප උත්සාහ කරමින් සිටින” බවයි.
දෙසැම්බරයේ දී චීනය සමඟ ඩොලර් බිලියන 1.5 ක මුදල් හුවමාරුවකින් කොළඹට වසර අවසාන තල්ලුවක් ලැබුණි. ඉන්දියාව ද ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 400 ක මුදල් හුවමාරුවක් දීර්ඝ කළ අතර ආසියානු නිෂ්කාශන සංගමයේ ඩොලර් මිලියන 515.2 පියවීම මාස දෙකකින් කල් දැමීය.
වැවිලි අමාත්‍ය රමේෂ් පතිරණ පැවසුවේ රජය ඉරානය සමඟ ඇති ඩොලර් මිලියන 251 ක තෙල් ණය වටිනා ලංකා තේ සමඟ ගෙවීමෙන් පියවන බවයි.
මහ බැංකු අධිපතිවරයා කියා සිටියේ පසුගිය මාසයේ මුලදී පරිණත වූ ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 500 ක ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කරයක් ගෙවූ බැවින් සියලු ණය “සීමා රහිතව” ගෙවන බවයි.
කෙසේ වෙතත්, දෝෂ රහිත ණය වාර්තාවක් තබා ගැනීමට රජයේ අධිෂ්ඨානය පුරවැසියන්ට සෘජු පිරිවැයක් දරයි. ඉවුම් පිහුම් ගෑස් සහ භූමිතෙල් සිට මාළු, ඇට වර්ග, සහල් සහ පැරසිටමෝල් දක්වා සෑම දෙයකටම වීදි දිගේ දිගු පෝලිම් නිර්මාණය වී තිබේ.
ජනවාරි 4 දා, මුදල් ඇමති විසින් ප්‍රකාශයට පත්කළ ඩොලර් බිලියන 1.35 ක ආර්ථික සහන පැකේජයට , රජයේ සේවකයන්, විශ්‍රාමිකයින් සහ ආබාධිත සොල්දාදුවන් මිලියන 1.5 කට මසකට ශ්‍රී ලංකා රුපියල් 5,000 ක විශේෂ දීමනාවක් ඇතළත් විය.
සියයට 25 කින් පමණ අස්වැන්න අඩුවීමකට මුහුණ දුන් ගොවීන්ට වන්දි ලබා දීමටද මෙම පැකේජයෙන් යෝජනා විය.
ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් සහ විපක්ෂ නායකයින් යෝජනා කරන්නේ ශ්‍රී ලංකාව ජාත්යින්තර මූල්‍ය අරමුදල වෙත යා යුතු බවයි. සමහර විශ්ලේෂකයින් පවසන්නේ ශ්‍රී ලංකාව පැහැර හැරීමට සූදානම් විය යුතු බවත්, පසුව එහි ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කළ යුතු බවත්ය.
ලංකා වාණිජ මණ්ඩලය (CCC) පසුගිය මාසයේ රජයෙන් ඉල්ලා සිටියේ ණය ආපසු ගෙවීමේ සිට ජනතාවගේ දුෂ්කරතා අවම කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ලෙසයි.
